چگونه به طور موثر یادداشت برداری کنیم؟ ۰۸۳۳۸۳۹۶۸۱۰

چگونه به طور موثر یادداشت برداری کنیم؟

فواید یادداشت برداری

باعث یادگیری فعال می شود و از خستگی فرد جلوگیری می‌کند

باعث افزایش تمرکز و دقت خواهد شد.

در زمان صرفه جویی می شود.

به افزایش درک مطلب کمک می کند.

به افزایش خلاقیت منجر می شود.

باعث بهبود توانایی در نظم دادن به مطالب می شود.

به یاد آوری مطالب کمک می کند.

به درک صحیح اولویت بندی مطالب کمک می کند.

بهترین زمان برای یادداشت برداری

1-قبل از تدریس

مطالعه مطالب یا همان پیش‌خوانی کردن قبل از کلاس می‌تواند در یادداشت کردن مطالب مهم مفید باشد. علاوه بر یادداشت برداری در مرحله پیش خوانی می توانید از روش سوال نوشتن استفاده کنید. سوال نوشتن به ما کمک می‌کند که مطالعه بدون فراموشی داشته باشیم.

هنگام پیش‌خوانی، با بخش‌هایی روبرو خواهید شد که برای شما مفهوم نیست یا با مطالعه آن‌ها سوال یا سوالاتی درون ذهنتان شکل می گیرد. پس بهتر است این سوالات را جایی یادداشت کنید و قبل از ارائه درس یا خواندن کتاب یکبار آن‌ها را مرور نمایید. به این ترتیب ذهن شما هنگام مطالعه یا شنیدن ارائه درس به دنبال پاسخ خواهد گشت. نوشتن کلمات مهم و کلیدی که هنگام پیش‌خوانی برای به خاطر سپاری روش مناسبی است.

بیشتر بخوانید: چگونه بدون حواس پرتی درس بخوانیم؟

2-یادداشت برداری زمان تدریس

بر اساس اصل پارتو ۸۰ درصد از مطالب موجود در یک کتاب یا ارائه، در ۲۰ درصد آن نهفته‌اند. این یعنی شما می‌توانید با تمرکز بر روی مطالب مهم به خوبی و بدون جا ماندن از مطالب درسی، نکات مهم را یادداشت نمایید. این موارد را حین تدریس یادداشت کنید:

بخش‌هایی از مطلب که استاد با صدای بلندتر یا تاکید بیشتر تکرار می‌کند.

هرجا که قید هایی مانند حتما، همیشه، اغلب، گاهی و از این قبیل آمده است.

توجه به جمع بندی نهایی استاد و تطبیق آن با مطالبی که ما یادداشت کردیم.

هرجا که ارتباط و یا پیوندی بین مطالب وجود دارد.

موضوعاتی که استاد یا معلم تاکید می‌کند.

هرچیزی که استاد دو یا چند مرتبه تکرار می کند.

مطالبی که روی تخته نوشته شده‌اند.

در هنگام مطالعه نیز به این موارد توجه کنید:

کلمات یا عبارات ایتالیک یا بولد شده را یادداشت کنید.

جملات اول و آخر هر پاراگراف را با دقت بخوانید.

مطالبی که با یکدیگر ارتباط دارند یا قید خاصی قبل از آن‌ها گذاشته شده را نیز بنویسید. 

3-پس از مطالعه و تدریس

یادداشت برداری و خلاصه نویسی را به بعد از اتمام مطالعه یا تدریس موکول نکنید چون پس از اتمام ساعت تدریس بخش قابل توجهی از مطالب را فراموش خواهید نمود. 

شما در این مرحله می‌توانید مطالبی که از قبل به عنوان کلمات کلیدی و سوالات خود در مرحله پیش مطالعه را با آنچه در حین تدریس معلم یا مطالعه خود یادداشت کرده اید مقایسه و تطبیق دهید. این کار باعث خواهد شد سوالات بی‌‎پاسخ را بیابید. همچنین می توانید با این روش نکته سنجی و کیفیت پیش‌یادداشت‌های خود را نیز بسنجید. البته بین این مرحله و اتمام درس نباید فاصله زیادی وجود داشته باشد.

بیشتر بخوانید: بایدها و نبایدهای شب قبل از کنکور

دومین کار ارتقاء یادداشت‌ها به نقشه‌کشی ذهنی یا یادداشت کرنل می باشد که باعث آسانتر شدن مرور مطالب خواهد شد. به یاد داشته باشید که ما یادداشت برداری را برای آسانتر شدن مرور و انتقال مطالب به حافظه بلند مدت انجام می‌دهیم.

انواع یادداشت برداری

راههای مختلفی برای یادداشت برداری باتوجه به سلیقه و میزان یادگیری و ادراک افراد از مطالب،  وجود دارد که هرکدام از این روش ها می تواند در موقعیت های مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. 

۱.حاشیه نویسی

معمولا در طول کلاس نکاتی را که معلم یا استاد اضافه بر کتاب ذکر می‌کند در گوشه ای از کتاب و در حاشیه‌ها می نویسیم که معمولا کلماتی کلیدی هستند که برای به خاطرسپاری مفهوم مورد نظر استفاده می شود. جملات کوتاه یا حتی کلمات اختصاری که خودمان اختراع کردیم بیشترین کاربرد را در این نوع از یادداشت برداری دارند. حاشیه نویسی معمولا سریع انجام می شود ولی باعث نامرتب شدن صفحات کتاب نیز می شود.

بیشتر بخوانید: بهترین زمان برای مطالعه چه وقتی از روز است؟

۲- هایلایت کردن یا علامت زدن

هایلایت کردن نیز مثل حاشیه نویسی رایج است. علامت‌گذاری باعث می‌شود که در هنگام مرور کردن فقط مطالب مهم و کاربردی را بخوانیم. این کار سریع و راحت انجام می شود ولی نکات اضافی در این روش یادداشت نمی‌شوند. 

۳- جدول کشیدن

جدول ها معمولا برای استفاده در کنفرانس ها و یا ارائه کردن یک موضوع با دسته بندی دقیق مطالب بکار می رود. به این ترتیب یادداشت‌های ما نظم زیادی خواهند داشت. عدم انعطاف پذیری را می توان نقطه ضعف این روش برشمرد.

۴- اوت لاین کردن

برای اوت‌لاین کردن یا دسته‌بندی کردن مطالب باید از جامع ترین بخش شروع کنیم و به مرور با دسته بندی های بیشتر بر جزئیات آن اضافه کنیم. این روش بیشتر مواقع در کلاس و در حین درس مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش مطالب کاملا دسته بندی و سازماندهی شده هستند. مرور آنها به نسبت راحت است و ارتباط بین مطالب تا حدودی نمایان است. اما در صورت کمبود زمان استفاده از این روش بسیار دشوار خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اهمیت و نحوه‌ استراحت در طول مطالعه درسی

۵- نقشه کشی ذهنی

نقشه کشی ذهنی برای دسته بندی و سازماندهی مطالب استفاده می شود و چون نقشه های ذهنی شکل بصری دارند، بخاطر سپردن آنها آسان است. بر خلاف روش اوت‌لاین کردن، نقشه های ذهنی می‌توانند ترتیب زمانی و ارتباط زمانی مطالب را به خوبی نشان دهند. نقشه‌کشی ذهنی به عنوان مدرن‌ترین و بهترین ابزار یادداشت برداری شناخته می شود.

برای کشیدن یک نقشه ذهنی باید از یک ایده کلی و جامع شروع کنیم، و سپس جزئیات و مطالب مرتبط را مانند تصویر به شاخه‌ها بیفزاییم. با این روش با کمترین فشار فکری مطالب را به یاد می آورید. ویرایش کردن و اضافه کردن مطالب جدید هم روی آنها به راحتی ممکن خواهد بود. حجم بسیار کمی را نسبت به میزان مطالبی که در آن وجود دارد اشغال می‌کند و مرور و درک روابط بین مطالب در نقشه‌های ذهنی بسیار ساده است. 

۶- یادداشت کرنل

یادداشت کرنل که علاوه بر دسته‌بندی مطالب، هر بخش را به خوبی توضیح می دهد. در روش یادداشت برداری کرنل ابتدا کاغذ را به ۳ بخش تقسیم می‌کنیم. سپس در هر بخش مطالب مربوطه را می‌نویسیم. این روش کمی وقتگیر است.

اهمیت کلمات کلیدی 

هنگام یادداشت برداشتن یا نوت برداری شما نباید تمام مطالب را یادداشت کنید، باید تنها به سراغ کلمات اصلی و کلیدی بروید. در هنگام یادداشت برداری باید از نوشتن کلمات اضافی خودداری کنید. 

بیشتر بخوانید: انتخاب رشته مهندسی مکانیک کنکور 1402

یافتن کلمه کلیدی با استفاده از متن:

نام ها، تاریخ ها و مکان ها معمولا مهمترین بخش های یک متن هستند. اعداد و نقل قول ها نیز از اهمیت بالایی برخوردارند.

یافتن کلمه کلیدی با استفاده از سوالات و تمرین ها:

با استفاده از تمارین و سوالات مربوط به آن بخش می توانید مهمترین نکات و کلمات کلیدی را به راحتی پیدا کنید و یادداشت برداری کنید.