چطور دانش آموز باهوشی باشیم؟
۱. ورزش کردن
ورزش با تقسیم سلول‌های عصبی، قوی‌تر کردن ارتباط بین آنها و محافظت از آنها باعث استفاده بهینه مغز استفاده از ظرفیتش خواهد شد که باعث افزایش مهارت آموزی خواهد شد. در هنگام ورزش، سلول‌های عصبی پروتئین‌هایی به نام فاکتورهای نوروتروفیک (Neurotrophic factors) ترشح می‌کنند.
بیشتر بخوانید: تکنیک های مقابله با کمال گرایی نوجوانان
یکی از این پروتئین‌ها که فاکتور نوروتروفیک مغزی (BDNF) نام دارد باعث ترشح مواد شیمیایی بسیاری می‌شود که سلامت عصبی را افزایش می‌دهند و مستقیما بر بهبود عملکردهای شناختی مثل یادگیری تأثیرگذار است. علاوه بر اینها، ورزش از راه‌های دیگری نیز از مغز شما محافظت می‌کند:
تولید ترکیبات محافظ اعصاب
افزایش خون‌رسانی به مغز
بهبود عملیات ترمیم و حفظ سلول‌های عصبی
کاهش احتمال بیماری‌های وابسته به رگ‌ها مثل سکته
برای این که تمرینات ورزشی شما بهترین نتیجه را داشته باشد بهتر است برنامه کامل و منظمی داشته باشید.
2-تمرکز بر روی مطالعه
سعی کنید در زندگی و صر زمان تعادل ایجاد کنید، برای کارهای مختلف زمان های مشخص تعیین کنید، با داشتن برنامه ریزی دقیق و مناسب می توانید زمان مطالعه را با دقت و تمرکز به درس خواندن بپردازید چون کارهای دیگر را در زمان خودش انجام می دهید و درگیری ذهنی شما به مسائل دیگر کم خواهد شد.
3-مشارکت در کلاس درس
اگر شرکت در مباحث درسی کلاس در حضور همکلاسی ها برایتان دشوار است تمرین کنید و همراه با معلم در کلاس مطالب را بهتر بیاموزید. برای پاسخ به سوالات دستتان را بلند کنید و با این کار اعتماد به نفستان را بیشتر کنید. پاسخ غلط دادن به معلم اصلا بد نیست، با این روش مطالب درسی در ذهنتان بهتر جا می گیرد.
4-کمک گرفتن از دیگران
اگر نمی توانید برخی سوالات غیر درسی پاسخ واضحی بیابید از اطرافیان نزدیک خود مانند معلم مدرسه و یا معلم خصوصی خود خارج از کلاس سوال را بپرسید. قطعا یک فرد بزرگتر دانش و تجربه بیشتری دارد و شما را بهتر راهنمایی خواهد کرد.
5-عادات غذایی مناسب
تغذیه مناسب در کودکی و نوجوانی قطعا باعث سلامت بدنی در طول عمر خواهد شد، از موارد مفید در تغذیه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
استفاده از چربی‌های حیوانی امگا۳
دوکوزاهگزائونیک اسید یا DHA یک چربی امگا۳ است که یکی از ترکیبات ساختاری مهم در مغز و شبکیه‌ی چشم است. حدود ۶۰ درصد از مغز از این چربی تشکیل شده که ۲۵ درصد آن DHA است. DHA یکی از مواد اصلی سازنده شیر مادر است و دلیل اصلی سطح بالای آی کیو کودکانی که با شیر مادر تغذیه شده اند را توضیح می دهد.
چربی‌های امگا۳ مانند DHA ضروری هستند، چون بدن انسان نمی‌تواند آنها را بسازد و مجبور است آن را از طریق غذای روزانه به دست آورد، غذاهای غنی از DHA شامل جگر ماهی و مغز هستند.
DHA به میزان زیاد در نورون‌ها (سلول‌های دستگاه عصبی مرکزی) وجود دارد و از ساختار این نورون‌ها پشتیبانی می‌کند. اگر میزان امگا ۳ ورودی بدن کافی نباشد، سلول‌های عصبی سخت می‌شوند و بیشتر در معرض التهاب قرار خواهند گرفت. در صورت کمبود امگا۳، کلسترول و امگا۶ جایگزین آن می‌شود.
بیشتر بخوانید: نت برداری از دروس
وقتی سلول‌های عصبی سخت و ملتهب شوند انتقال پیام عصبی بین سلول‌ها و در داخل آنها تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
شواهد نشان می‌دهد چربی‌های امگا۳ می‌توانند به کاهش علائم بسیاری از بیماری‌های روانی و اختلال زوال عقل کمک کنند. ترکیبات اسید چرب اشباع نشده در بافت معمول مغز برای هر سنی، میزان ویژه‌ای است، به این معنی که هر چه سن انسان بیشتر شود نیاز به چربی‌های امگا۳ی حیوانی بیشتری خواهد داشت تا از زوال ذهنی و مختل شدن فعالیت مغز جلوگیری نماید.
استفاده از منابع ویتامین D
گیرنده‌های فعال ویتامین D باعث افزایش رشد عصب‌های مغز شما می‌شوند. اصلی ترین منبع ویتامین D خورشید است، قرار گرفتن در معرض آفتاب به میزان کافی بدن را قادر می‌سازد تا به مقدار مورد نیاز ویتامین D بسازد. اگر این امکان برای شما وجود ندارد، انتخاب بعدی مصرف مکمل ویتامین D3 است.
میزان ایده‌آل ویتامین D در سرم خون ۵۰ تا ۷۰ نانوگرم بر میلی‌لیتر است و تا ۱۰۰ نانوگرم بر میلی‌لیتر برای درمان سرطان و بیماری‌های قلبی استفاده می‌شود.
استفاده از ویتامین B12
تحقیقات نشان می‌دهندکه کمبود ویتامین B12 ممکن است با کوچک شدن مغز در ارتباط باشد. گیجی و اختلال حافظه دو مورد از مهم‌ترین نشانه‌های اخطاردهنده کمبود ویتامین B12 هستند.
همچنین مصرف مکمل‌های ویتامین B، شامل B12 به کاهش سرعت تحلیل رفتن مغز در افراد پیری که اختلال هوشیاری دارند کمک می‌کند. B12 به صورت طبیعی در منابع جانوری وجود دارد. این منابع شامل غذاهای دریایی، گوشت گاو، مرغ، شیر وتخم‌مرغ است. اگر به هر دلیلی از راه این منابع به مقدار کافی B12 از منابع جانوری تامین نشود، مکمل‌های ویتامین B12 کاملا بی‌خطر و ارزان هستند.
6-بهینه‌سازی میکرواُرگانیسم‌های دستگاه گوارش
دستگاه گوارش مغز دوم ماست و باکتری‌های موجود در آن از طریق عصب واگوس که دهمین عصب جمجمه‌ای مغز است و از مرکز مغز به دستگاه عصبی داخلی یعنی دستگاه عصبی حفره معده و روده می‌رود، اطلاعات را به مغز می‌رساند. بین بی‌نظمی میکروارگانیسم‌های روده و ایراد در رشد مغز ارتباط نزدیکی وجود دارد.
همانطور که در مغز شما نورون وجود دارد در حفره شکمی هم نورون‌هایی شامل اعصابی وجود دارد که انتقال‌دهنده‌های عصبی مثل سروتونین را می‌سازند، در مغز به خُلق و روحیه مربوط می‌شوند. پس سلامت حفره شکمی می‌تواند تأثیر شگفت‌انگیزی بر عملکرد مغز، اعصاب و رفتار بگذارد.
باکتری‌های روده بخش فعال و کاملی از بدن هستند و بستگی زیادی به برنامه‌ی غذایی دارند، آنها در برابر سبک زندگی شما آسیب‌پذیر هستند. برای مثال زیاده روی در غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی‌های شیرین مصنوعی، باکتری‌های مفید روده را می‌کشند و هر نوع شکر باعث تغذیه باکتری‌های بد و مخمرها خواهد شد.
بیشتر بخوانید: عادت های بد مطالعه
محدود کردن مصرف شکر و غذاهای فرآوری شده و مصرف محصولات تخمیری سنتی به جای آن و مصرف یک مکمل پروبیوتیک از بهترین راه‌های بهینه‌سازی باکتری‌های روده و به دنبال آن سلامتی مغز خواهد بود.
7. خواب سالم و کافی
خواب نه تنها برای سلامتی فیزیکی شما لازم است، این توانایی را به شما می‌دهد که روش‌های خلاقانه و تازه‌ای برای حل مشکلات قدیمی پیدا کنید. خواب محدودیت دید را برطرف می‌کند و کمک می‌کند ذهنتان را باز کنید تا بتوانید مشکلات را از زاویه‌ای دیگر ببینید که خودش یکی از ضروریات خلاقیت است.
گفته می‌شود که خواب، حافظه را بهبود می بخشد و به شما کمک می‌کند عملکردتان در به کارگیری مهارت‌های‌تان در مواجهه با چالش‌ها بهتر شود. در حقیقت، فقط ۴ تا ۶ ساعت خواب شبانه می‌تواند تأثیر شگفت‌انگیزی بر عملکرد مغز در روز بعد داشته باشد.
فرایند رشد مغز یا پلاستیسیتی (Plastisity)، زمینه افزایش ظرفیت مغز برای کنترل رفتار‌هایی نظیر یادگیری و حافظه را فراهم می‌کند. هنگامی که نورون‌ها بر اثر وقایع یا اطلاعاتی که از محیط به دست می‌آید تقسیم می‌شوند، پلاستیسیتی رخ می دهد. خواب یا کم‌خوابی ساختار بسیاری از ژنها و محصولات ژنها را دستخوش تغییر می‌کند.
بنابراین شکل خاصی از نیروبخشی بلندمدت یعنی نوعی عملکرد عصبی مرتبط با ذخیره حافظه و یادگیری، در حین خواب رخ می دهد.
۸. موسیقی
این تئوری که گوش کردن به موسیقی می‌تواند قدرت ذهن را افزایش دهد از مدت‌ها پیش وجود داشته است. تحقیقات نشان داده است که گوش دادن به موسیقی در هنگام ورزش باعث افزایش سطح هوشیاری و تقویت مهارت‌های گفتاری در افراد مبتلا به بیماری سرخرگ‌های کرونری هستند می‌شود.
در این تحقیقات نشانه‌های پیشرفت مربوط به مهارت‌های گفتاری بعد از گوش دادن به موسیقی در مقایسه با حالت بدون موسیقی بیش از دو برابر شده است. گوش دادن به موسیقی در بزرگسالان سالم نیز با بهبود عملکرد هوشیارانه و افزایش تمرکز ارتباط مستقیم دارد.
۹. به چالش کشیدن ذهن
ساده‌ترین راه افزایش قدرت مغز، یادگیری است. وقتی شما چیزی یاد می‌گیرید، باعث تغییر اندازه و عملکرد نورون‌ها و ارتباط میان آنها خواهید شد. یاد گرفتن تنها از طریق کتاب‌ها قابل انجام نیست؛ یادگیری می‌تواند مسافرت یا نواختن یک ساز موسیقی یا صحبت کردن به یک زبان خارجی و حتی شرکت در فعالیت‌های اجتماعی باشد.
ایروبیک مغز مثل یادگیری می تواند مغز را به چالش بکشد و آن را سالم و جوان نگه دارد. این کار بسیار ساده است، مثلا فکر کردن به اسم افراد مشهوری که اسم‌شان با حرف آ شروع می‌شود یا حل جدول و بازی‌های فکری، حتی وبگردی و جستجو در اینترنت می‌تواند بخش‌هایی از مغز را که مربوط به تصمیم‌گیری و استدلال است فعال کند.
پس بر خلاف تلویزیون نگاه کردن که منفعلانه است، وبگردی یک کار فعال و درگیرکننده است که می‌تواند به بهبود قدرت مغز کمک کند.
بیشتر بخوانید: روش های صحیح مطالعه
10-از اشتباهات بیاموزید
اشتباه کردن بخشی از فرایند یادگیری است. تمامی آدم های باهوش نیز در زندگیشان اشتباه می کنند. مساله مهم داشتن پشتکار در مسیر موفقیت پشتکار است.